چکیده
در بررسی چیستی یا ماهیت هر پدیدهای ذاتیات و تمایزات آن با پدیدههای مشابه مورد بررسی قرار میگیرد، تمدن اسلامی، چیستی، هویت و دستاوردهای آن از جمله موضوعاتی است که مورد توجه خاورشناسان و پژوهشگران حوزه تاریخ تمدن بوده است. از جمله نظراتی که برخی مستشرقان غربی مطرح نمودهاند آن است که تمدنی به نام تمدن اسلامی هیچگاه شکل نگرفته است و آنچه در جوامع مسلمان وجود دارد تداوم تمدنهای گذشتهای است که در این سرزمینها وجود داشته است.
در تحقیق پیش رو بر اساس تعریف ویل دورانت از تمدن و گزارشات او از تمدن اسلامی، هویت مستقل و تمایز تمدن اسلامی از دیگر تمدن ها نشان داده میشود. همچنین بررسی ارکان چهارگانه تمدنی در تعریف ویل دورانت از تمدن نیز نشان میدهد که قوم عرب قبل از ظهور اسلام حائز هیچ کدام از ارکان چهارگانه تمدنی نبودهاند و نمی توان تمدن مسلمانان را تمدن عرب نامید. با بررسی همین ارکان چهارگانه و تطبیق تاریخی آن وجود تمدن اسلامی ثابت گردیده و آنچه ویل دورانت به عنوان دستاوردهای خاص تمدن اسلامی در مجموعه تاریخ تمدن خود آورده است مطرح میگردد.
کلمات کلیدی:
تعریف تمدن، چیستی تمدن اسلامی، هویت تمدن اسلامی، ویل دورانت.
