چکیده
افغانستان چندین دهه درگیر جنگ و خشونت بوده است، حیات جمعی در کشور دچار فروپاشی شده و اصل همزیستی مسالمتآمیز به مخاطره افتاده است. در این مقاله تلاش می شود، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، حیات اجتماعی، به ویژه بنیادهای آن، در قرآن کاویده شود و همچون بستری برای همزیستی مسالمتآمیز در افغانستان پیشنهاد شوند. در قرآن تلقی ویژهای از انسان ارائه میشود و اصل مسئولیتپذیری، محوریت عمل و تلاش فردی، نفی نگاه قبیلهای و نفی برتریجویی بعضی انسانها نسبت به بعض دیگر برجسته میگردد. این تلقی از انسان مقتضی نظام اجتماعی مخصوص به خود میباشد و چنین انسانی تنها بر بنیاد اصول قرآنی مانند آزادی عقیده و بیان، گفتگو به مثابه منطق روابط انسانی، عدالتخواهی، استبداد ستیزی و تعاون و همکاری افراد جامعه به فعلیت میرسد. افغانستان به عنوان یک کشور اسلامی میتواند با اعتصام به این آموزههای قرآنی به بازسازی حیات اجتماعی خود اقدام نماید و برای همزیستی مسالمتآمیز گروههای قومی و مذهبی بستر واحدی ایجاد کند، به تعبیر، دیگر این آموزههای قرآنی میتواند به مردم افغانستان درک مشترک و نزدیک به هم از زندگی عطا نماید. مردم افغانستان میتوانند وارد فاز گفتگو با همدیگر شوند و با تمسک به آموزههای قرآنی تنش را در سطح حیات اجتماعی کاهش دهند.
واژگان کلیدی: قرآن، حیات اجتماعی، بنیادهای قرآنی، همزیستی مسالمتآمیز، افغانستان
